Ik kan me nog herinneren dat we in 2008 naar de eerste Iron Man-film gingen. De film was zeker cool, maar mijn vader vroeg zich toen al af hoeveel Marvel-films er nog uit zouden kunnen komen voordat het saai werd. ‘Steeds hetzelfde’, zei hij, ‘nieuwe held ontstaat en die verslaat dan de boef. Hoe lang blijft dat nog leuk?’
Nou, we zijn dertien jaar verder en hebben zoveel unieke films van Marvel gekregen die ik nog steeds met plezier kijk, dat ik me over die vraag intussen geen zorgen meer maak. Het antwoord is uiteindelijk relatief simpel: Marvel maakt dat de inzet steeds hoger wordt. Hun eerste films bouwden op naar een superheldensamenkomst in The Avengers, daarna kregen we het hele Thanos-verhaal (ik zal iedereen die getraumatiseerd de zaal uitliep na Infinity War niet snel vergeten), en ik weet zeker dat we de nieuwe verhaallijn in de zogenaamde Phase 4 ook gaan waarderen.
Nu is het wel zo dat dit betekent dat je wel heel transmediaal bezig moet zijn; niet alleen heb je een heleboel films af te werken (ook omdat door de Corona-Crisis een en ander is uitgesteld, waardoor er nu elke maand een nieuwe film uitkomt), maar je moet ook een berg tv-series volgen als je alles mee wilt krijgen. Tot nu toe zijn de televisieseries overigens wel erg goed, en persoonlijk vind ik het eerste seizoen van Loki een hoogtepunt – Tom Hiddleston is momenteel de beste acteur van de hele MCU. Maar ik kan me zo voorstellen dat deze enorme berg aan materiaal, die nu ook heel snel achter elkaar uitkomt, voor veel mensen een nogal hoge drempel is.
Ook Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings, die nu in de bioscopen draait, is uiteraard hevig ingebakken in de huidige Marvel-canon, en bevat talloze verwijzingen naar eerdere gebeurtenissen en andere superhelden. Natuurlijk hebben ze het ook over de Blip, het moment dat Thanos de helft van alle levende wezens in één keer liet verdwijnen, maar aangezien het bijna bij de wet verplicht was om Infinity War en Endgame te zien, zal iedereen die referentie wel kunnen plaatsen. Een mooi detail vond ik zelf de posters waarop praatgroepen worden geadverteerd voor mensen die hier mentaal nog steeds onder leiden, en hulpinstanties die verdwenen mensen die na vijf jaar versnippering weer terug zijn gekomen helpen met reïntegreren. Zulke details maken je wereld realistisch, en laten zien dat je nadenkt over alle vragen die mensen krijgen nadat ze de zaal uitlopen: ‘Hey, maar hoe zit dat met…?’ Verrassend zijn de verschijningen van een paar bijfiguren uit enkele eerdere films – helaas kan ik ze hier niet spoilen, maar ik werd er wel gelukkig van.
Maar hoe houd je de film interessant voor mensen die minder geïnteresseerd zijn in de hele Marvel-wereld? Nou, door de film op een goede manier op zichzelf te laten staan.
En is Shang-Chi ook van zichzelf een leuke film? En doet het nieuwe dingen? Ja en ja. De film begint met een introductie van de leider van de terroristische organisatie Ten Rings, Wenwu (gespeeld door Tony Leung Chiu-wai, bekend van zijn samenwerkingen met Hong Kong regisseur Wong Kar-wai), die dankzij tien magische armbanden allemaal superkrachten heeft en al duizend jaar oud is. Als hij op zoek gaat naar het magische dorp Ta Lo om zijn krachten uit te breiden, ontmoet hij Ying Li. De twee vechten met elkaar in een dansspektakel dat heel erg doet denken aan Chinese wuxia-films (een soort mystieke representatie van vechtkunsten die bekend staan om hun prachtig beeldende vormen van beweging), en natuurlijk worden ze dan verliefd. Dit leidt tot twee baby’s, Shang-Chi en Xialing, die beiden worden getraind om in de voetsporen van hun vader te volgen.
Cut to the present. Shang-Chi bevindt zich in Amerika en is beste vrienden geworden met Katy, gespeeld door Awkwafina. Ze leiden een nogal oninteressant bestaan, totdat Shang-Chi (die nu als Shaun door het leven gaat) wordt aangevallen door een vent met een mes als arm en een kaart krijgt van zijn vervreemde zus uit China. Al snel blijkt dat hun vader samen met zijn kinderen voor eens en voor altijd Ta Lo wil overnemen.
De film is heel erg goed in twee aspecten: de humor en de vechtscènes. Als je Awkwafina cast, kom je al snel in hilarische dialogen terecht, maar elk personage weet te shinen – tijdens een geweldige actiescène in een bus besluit een van de inzittenden het geheel te filmen en commentaar te leveren: ‘I’ve done some martial arts in my youth, so I’m gonna try and rank this fight.’ Waar de humor in eerdere Marvel-films nogal op de zenuwen kon werken als je verder probeerde de boel serieus te nemen, wordt het hier precies goed en heel sterk ingezet – krijg je als je komieken cast, denk ik.
De vechtscènes zijn spectaculair. Niet alleen zijn ze goed geschoten, zonder al te veel cuts en shaky cam waardoor je uberhaupt kunt zien wat er gebeurt, maar ze zijn ook spannend gechoreografeerd en interessant ingezet. Is het geen wuxia-inspiratie, dan vliegen de personages wel door een rijdende bus heen, of lopen ze te vechten op steigers, vliegend van paal naar paal. Ik geloof dat de meeste vechtscènes ook gewoon door stuntmannen zelf werden gedaan, en er geen computer aan te pas kwam. Zo hoort het.
De uiteindelijke climax is dan weer wat minder. Aangekomen in Ta Lo worden alle personages getraind door de tante van Shang-Chi en Xialing die echt op alles pakkend en summier commentaar vol levenswijsheid heeft. Heeft in haar jeugd nog een studie psychologie gevolgd, ofzo. Als Wenwu dan komt om een of ander generic doomsday monster te bevrijden (de reden waarom werd zo snel uitgelegd en was zo standaard dat ik, doordat ik een hand popcorn wilde pakken, meteen alle info kwijt was) en met zijn kinderen gaat vechten, ontaardt de boel in datgene wat Marvel nog altijd het liefste doet: een redelijk onoverzichtelijk en cinematografisch oninteressant CGI-gevecht. De monsters die hiervoor worden ingezet, een witte en een zwarte draak met Lovecraft-achtige uiterlijke kenmerken, zagen er imponerend uit, maar verdwenen net zo snel als ze tevoorschijn kwamen. Jammer, dit.
De monsters en mythische wezens die Ta Lo vullen zijn wel erg goed gedaan. Het schijnen allemaal beesten uit de Aziatische mythologie te zijn (sommigen dacht ik te herkennen omdat daar ook nog Pokémon op zijn gebaseerd, al vraag ik me af hoe correct die insteek is), en sowieso is het fijn om te zien dat ook de Aziatische cultuur een propere representatie krijgt binnen Marvel. Superhelden hebben sowieso veel te danken aan Aziatische geschiedschrijving en haar vechtkunsten, maar een film waarin Aziatische sterren kunnen shinen zonder at hun cultuurerfgoed ontaardt in een voor een Westers publiek schoongewassen poppenkastje, terwijl hun Amerikaanse roots ook duidelijk zijn, is een welkome verbetering.
Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings is een heerlijk spektakel, en je hoeft niet eens alles dat eraan voorafging gezien te hebben. Desalniettemin maakt het je erg benieuwd voor alles wat daarna gaat komen.
Milo’s reactie: Prachtige cinematografie, mooie emotie, geweldige actiescènes en fantastische humor. Met een volledig nieuwe insteek en een prachtig kijkje in de Chinese cultuur is dit – als enorme Marvel-geek – mijn nieuwe favoriete Marvel-film na de eerdergenoemde Infinity War en Endgame. Ik heb gedurende grote gedeelten van deze film met kippenvel zitten kijken en heb ontzettend genoten. Ik geef Tom gelijk dat de climax iets tegenviel (veel mensen zullen het hiermee oneens zijn), maar ik heb in de filmwereld ook allang geleerd dat dat vaak het geval is bij zo’n goede film, dus schelen kon het me weinig. Ook is de tante inderdaad een verschrikkelijke know-it-all en een toegevoegd ‘ik-kom-even-alles-uitleggen’-character. Ondanks deze kleine minpunten raad ik u aan z.s.m. naar de bios te gaan om Simu-Liu te zien schitteren op het witte doek! Oh, en een kleine tip voor op de socials: volg de man, hij is hilarisch.